Pankreatitet kronike

Pankreasi është një organ gjëndor i tubit tretës që prodhon:

• Enzima të cilat derdhen në zorrë dhe duoden.
• Hormone të cilat derdhen në gjak.

Pankreasi mund të sëmuret:

• Në mënyrë të menjëhershëm, duke shkaktuar Pankreatitin Akut. Sëmundje që mbart rreziqe të mëdha për jetën.
• Në mënyrë graduale duke shkaktuar Pankreatit Kronik, sëmundje që jep ndryshime të vazhdueshme dhe të parikthyeshme të indit të Pankreasit. Këto ndryshime çojnë në një dëmtim të funksionit bazë të pankreasit i cili është prodhimi i enzimave dhe hormoneve.

Disa nga shkaqet kryesore të Pankreatiteve Kronike janë:

• Abuzimi me alkoolin.
• Konsumi i duhanit.
• Sasitë e shtuara të kalçiumit.
• Sasitë e shtuara të yndyrnave në gjak.
• Sëmundjet kronike të veshkave.
• Sëmundjet që bllokojnë kanalet e pankreasit.
• Keq-ushqyerja dhe/ose nën-ushqyerja.
• Sëmundjet autoimune, ato gjenetike dhe vaskulare.
• Ndonjëherë shkaqet e Pankreatit Kronik mbeten të panjohura.

Disa komplikacione të zakonshme të Pakratitit Kronik mund të jenë:

• Pseudo Kistet – Qese, ose depozita me inde të dekompozuara të cilat mund të zhduken vetë brënda 6 javësh ose mund të mbeten të tilla duke dhënë shtypje të strukturave indore përreth.
• Diabetin e sheqerit.
• Ngushtimi i Duodenit.
• Fistulat (kanale ose tunele) ndërmjet pankreasit dhe lëkurës ose me organet e tjera të barkut.
• Pseudoaneurizmat (zgjerime anësore në formë xhepi të enëve të gjakut)
• Trombozë (mpiksje gjaku) e venës së Shpretkës.
• Shfaqje e Kancerit të Pankreasit tek ata persona që vuajnë për një kohë të gjatë nga Pankreatiti Kronik.

Ankesat:

• Dhimbja e barkut është shenja kryesore e Pankreatiti Kronik. Atë e kanë mbi 80% e pacientëve. Dhimbja fillon në stomak, lukth dhe përhapet mbrapa në shpinë.
  • Kjo dhimbje është e bezdisshme, e lodhshme dhe konstante.
  • Kjo dhimbje rëndohet 15 deri në 30 min pas buke dhe mund të qetësohet kur i sëmuri përkul trupin përpara.
• Të përzjera dhe të vjella të cilat mund të shoqërojnë dhimbjen.
• Rënie në peshë e cila mund të vijë si pasojë e:
  • Mos derdhjes në duoden të enzimave të pankreasit:
• Kjo shkakton Diarre.
• Shkakton mos thithjen e produkteve ushqimore.
  • Shfaqjes së diabetit.
  • Mos ushqyerjes për të evituar dhimbjen.
  • Ndjenjës së ngopjes e cila shfaqet për shkak të vonesës së zbrazjes së stomakut.

Diagnoza:

• Vizitë Gastro-Hepatologjike.
• Funksioni hepatik (i mëlçisë): Bilirubinç Direkte, Bilirubinç Totale, SGOT, SGPT, ALP, PCR, LDH, GGT, Fibrinogjen, Albuminemi.
• Funksioni i pankreasit: Amilazemi, Amilazuri.
• Funksioni renal (i veshkës): Azotemi, Kreatinemi.
• Sheqeri në Gjak: Glicemi, HbA1c.
• INR.
• Gjak Komplet.
• Lipazemia.
• Elektroforeza e Proteinave.
• Uricemia.
• Lipidograma: HDL, LDL, Triglicerid, Kolesterol Total.
• Hekuri në gjak: Sideremi, Ferritinemi.
• Markerat viral: AgHbs, AntiHCV.
• Analiza Laboratorike në Feçe:
  • Feçe Kandida.
  • Koprokulture.
  • Feçe Parazit.
  • Antigen Fekal për Helikobakter Pilori.
  • Feçe Gjak Okult.
• Ekografi Abdominale.
• Skaneri CT.
• Rezonanca magnetike (RMI) e barkut me kontrast venoz.
• ERCP – Radiografia e rrugëve të Pankreasit dhe të Tëmthit nëpërmjet futjes së kontrastit nga grykderdhja e tyre me rrugë Endoskopike.
• EUS – Ekoendoskopi (eko e pankreasit e cila realizohet duke futur në stomak një sondë në majën e të cilit është instaluar eko).

Trajtimi:

Trajtim mund të jetë simptomatik dhe i komplikacioneve.

Trajtimi simptomatik përfshin:

• Marrjen e medikamenteve qetësues të dhimbjes.
• Marrjen e enzimave të Pankreasit. Enzima të cilat janë të nevojshme për të kryer tretjen e ushqimeve.
• Marrjen e frenuesve të sekrecionit acid.
• Marrjen e vitaminave dhe antibiotikeve në varësi të përfshirjes së infeksionit ose jo.

Trajtimi i komplikacioneve është kompleks. Ai mund të jetë një kombinim i trajtimit me medikamentet e mësipërme dhe rrugës kirurgjikale. Format e ndërhyrjes kirurgjikale mund të jenë:

• Mini invasive, me rrugë Endoskopike (pa hapur barkun), kryesisht për të drenuar Cistet.
• Me kirurgji konvencionale duke hapur barkun dhe trajtur komplikacionin.

Parandalimi:

Masat parandaluese kanë të bëjnë me:

• Evitimin e konsumit sistematik të alkoolit dhe të duhanit.
• Konsumin e një diete ushqimore të shëndetshme e cila shmang yndyrnat shtazore, karbohidratet e rafinuara, brumërat, mishin e kuq, ushqimet e konservuara dhe me përmbajte të shtuara të kripës.
• Jeta aktive me aktivitet të rregullt fizik.
• Evitimi i stresit.
• Me shfaqjen e ankesave në zonën e barkut, sado të lehta të jenë ato dhe në mënyrë të veçantë tek konsumuesit e alkoolit dhe të duhanit, vizita me mjekun Gastro-Hepatolog është shumë e rëndësishme.

KUJDES! Teksti në këtë faqe është shkurtuar dhe thjeshtësuar për t'u bërë më i kuptueshem nga pacienti mesatar. Ai ka si qëllim informimin e publikut dhe nuk duhet në asnjë mënyrë të zëvendësojë konsultat mjekësore të specializuara.